Medische zaken
Medisch
Hoe krijg ik dispensatie voor het dragen van een hulpmiddel zoals een zwembril en brace tijdens waterpolo- en zwemwedstrijden?
Sporters dienen een dispensatieverzoek in bij de bondsarts. Voor het zwemmen geldt dat een aanvraag minstens een maand voor de verwachte wedstrijddatum ingediend moet worden (zie reglement D zwemmen artikel 10.8). Het dispensatieverzoek wordt door de bondsarts, de verantwoordelijke voor reglementzaken en bij een dispensatieaanvraag voor waterpolo een waterpoloscheidsrechter, beoordeeld. De beoordeling vindt plaats op basis van een toegestuurde foto en eventueel een verklaring van arts of fysiotherapeut. Wanneer de bondsarts vaststelt dat met het hulpmiddel mag worden gespeeld of gezwommen, wordt er een dispensatieverklaring opgesteld. Spelers dienen dit document, desgewenst, te tonen aan de betreffende scheidsrechter.
Dispensatie wordt alleen verleend in geval van een permanente medische indicatie.
Sporten en griep
10 aandachtspunten!
De Vereniging voor Sportgeneeskunde heeft 10 punten opgesteld waar de sporter op moet letten bij sporten met een griep. Een griepepidemie betekent dat verkoudheden, griepaanvallen en andere infectieziekten weer in groten getale de kop kunnen opsteken. Ofschoon de niet-sporter al gauw zal zeggen dat het niet verstandig is om te sporten als je ziek bent, leeft de vraag onder fanatieke sporters wel degelijk. Wij zijn toch allemaal ongeveer 3 tot 4 maal per jaar verkouden en als dat moment samen valt met sportieve plannen moet je toch een keuze maken. Een luchtweginfectie is vrijwel altijd een virusinfectie die zich kan manifesteren als een eenvoudige neusverkoudheid maar ook als een veel ernstiger beeld zoals een longontsteking of een zware griep. Voordat een advies gegeven wordt moet er onderscheid worden gemaakt tussen een infectie met algemene verschijnselen zoals koorts en spierpijn, of een infectie die zich beperkt tot lokale verschijnselen boven de nek zoals keelpijn, loopneus, hoofdpijn. 10 aandachtspunten voor sporters met griepverschijnselen:
- Bij koorts, spierpijn en een verhoogde hartslag in rust wordt afgeraden te sporten in welke vorm dan ook;
- Het vroegere geloof dat een verkoudheid of griep "eruit gezweet kon worden" moet dus afgeraden worden;
- Aangezien virusinfecties niet behandeld kunnen worden met antibiotica zit er niets anders op dan goed uit te zieken. Daarbij kan als stelregel gebruikt worden dat, als de koortsperiode bijvoorbeeld 4 dagen bedroeg, vervolgens nog 4 dagen gewacht moet worden alvorens weer rustig te gaan sporten;
- Ook andere virussen dan het griepvirus kunnen koorts en spierpijn veroorzaken, bijvoorbeeld virussen die darminfecties met diarree veroorzaken. Ook hierbij geldt een absoluut sportverbod;
- Alleen bij een simpele neusverkoudheid mag gewoon door getraind worden. Hierbij zal in de regel geen echte koorts optreden en zijn er geen spierpijnachtige klachten. Als de klachten dus beperkt blijven tot een zere keel, hoesten en een loopneus, kan er gewoon door gesport worden;
- Verder moet er bij een verkoudheid met alleen lokale verschijnselen in de eerste drie dagen alleen rustig en niet te intensief worden getraind;
- De beslissing om al of niet te gaan sporten neemt u altijd voordat u een koortsverlagend middel of pijnstiller hebt genomen zoals aspirine of paracetamol;
- Indien er alleen lokale klachten zijn mag tegen de hoofdpijn overigens wel een pijnstillend middel worden genomen en gesport worden;
- Indien de verkoudheid leidt tot een voorhoofdsholteontsteking, zal sporten extra hoofdpijnklachten veroorzaken en is dan ook niet aan te raden;
- Ook bij bronchitis zal inspanning leveren moeilijk worden, ook al omdat de functie van de longen dan gestoord is en de zuurstofaanvoer belemmerd wordt.
Regelmatig sporten verhoogt de weerstand. Alleen tijdens en kort na intensieve inspanning is de weerstand tijdelijk verminderd. Op dat moment ben je vatbaarder voor infecties, zoals de griep. Bovendien kom je bij veel sporten in nauw contact met medesporters, die ziektekiemen kunnen overdragen. Hopelijk zal niemand het in zijn hoofd halen om met een fikse griep te gaan sporten!
Achtergrondinformatie
Het is belangrijk dat iedereen zich afvraagt of men op een verantwoorde en gezonde manier sport of beweegt. Hierbij maakt het niet uit of men een beginnende, recreatieve of prestatiegerichte sporters is. Sportzorg biedt via haar website www.sportzorg.nl laagdrempelige informatie voor iedereen over uiteenlopende onderwerpen als:
- Advies over een goede voorbereiding, over blessures en beperkingen, over voeding en sportmateriaal
- Informatie over de vorm van sporten en bewegen die past bij een specifieke gezondheidssituatie of bij eventuele beperkingen
- De mogelijkheid om via een eenvoudige vragenlijst te checken of men een verhoogd risico loopt op hartproblemen.
- Verwijzingen naar een sportarts bij een Sport Medische Instelling (SMI) of andere sportprofessionals in de buurt.
Sportzorg.nl is een samenwerkingsverband tussen de Vereniging voor Sportgeneeskunde, de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Sportgezondheidszorg en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid Milieu. De ontwikkeling van de site is mogelijk gemaakt door het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Met vragen en klachten en voor advies en behandeling kunt u terecht bij SportsClinic. Alle sport medische topzorg onder één dak.
Sportkeuring/preventief sportmedisch onderzoek: doen?
Een sportmedisch onderzoek kan (grote) medische problemen voorkomen en dus zinvol zijn. Voor de meeste jonge, gezonde mensen is een sportmedisch onderzoek niet nodig. Maar voor een bepaalde specifieke groep sporters wordt het sportmedisch onderzoek door de KNZB juist dringend geadviseerd, op aanraden van de medische commissie.
Sportkeuring/preventief sportmedisch onderzoek: doen?
Voor wie?
Voor welke sporters binnen de KNZB is sportmedisch onderzoek dan wel nuttig:
- voor geoefende sporters van 35 jaar en ouder. Dit geldt zeker voor sporters die meer willen gaan trainen dan zij gewend zijn.
- voor mensen, die beginnen met één KNZB sporttak, ouder zijn en een slechte conditie hebben.
- voor sporters met een ziekte, vooral bij hartproblemen, diabetes, chronische longproblemen.
Is een sportkeuring verplicht?
Een sportkeuring is voor alle KNZB sporttakken niet verplicht.
Waar kan ik mij laten keuren en door wie?
Een sportmedisch onderzoek kan veilig en goed gedaan worden bij een sportarts in een sportmedische instelling in de buurt (al of niet verbonden aan een ziekenhuis). Iedereen kan zelf rechtstreeks een afspraak maken. Tevoren de huisarts bezoeken is hiervoor niet nodig.
Kijk voor uitgebreide informatie op sportzorg.nl.
Keuze zorgverzekering 2024
Zo aan het einde van het jaar is het weer mogelijk over te stappen naar een andere zorgverzekering. Gezien de intensiteit van de topsportprogramma’s is het goed om te weten welke zorg geleverd kan worden en wat je zelf kunt doen om goed verzekerd te zijn. Hier vind je informatie over de begeleiding die wordt aangeboden en de verschillende verzekeringen die beschikbaar zijn voor de talenten en topsporters.
Zorgverzekering
TeamNL en zorgverzekering
Het TeamNL centrum regelt de sportmedische begeleiding in de dagelijkse trainingssetting (fysiotherapie- en arts-uren rondom de trainingen en eventuele inloopspreekuren). Wanneer je echter door een (stevige) blessure in een zogenaamd curatief (behandel) traject komt, bijvoorbeeld bij een fysiotherapeut dan wordt er een beroep gedaan op de verzekerde zorg zoals afgesloten in jouw persoonlijke zorgverzekering. Hetzelfde geldt voor extra noodzakelijke consulten bij de sportarts met eventuele verwijzing naar een medisch specialist en de jaarlijkse topsport medische keuring die jullie binnen het TeamNL Centrum moeten ondergaan.
Sportarts en sportkeuringen
De sportarts is erkend als medisch specialist. Dit betekent dat je als sporter in geval van een blessure eerst een verwijzing vanuit de huisarts nodig hebt richting de sportarts. Het is aan te raden bij je huisarts aan te geven dat je een topsporter bent. Doordat de sportarts als medisch specialist wordt erkend vallen de vergoedingen binnen de basisverzekering. Dit betekent dat er bij een blessureconsult in eerste instantie een beroep zal worden gedaan op het eigen risico (in 2024 ook vastgesteld op 385 EUR). Advies is dan ook om als topsporter je eigen risico niet vrijwillig omhoog te zetten. Overigens geldt er geen eigen risico indien je jonger dan 18 jaar bent.
Voor sportkeuringen is er geen verwijzing van de huisarts nodig, daarvoor kun je rechtstreeks terecht bij de sportarts. Advies is om naar een sportarts te gaan die een erkenning heeft van een landelijke koepel (Federatie van Sportmedische Instellingen). Let er daarbij wel op dat je zorgverzekeraar ook een contract heeft met de betreffende instelling anders loop je de vergoeding misschien mis. Dit kun je bij je eigen zorgverzekeraar navragen. Sportkeuringen worden niet automatisch vergoed, ook hiervoor dien je goed aanvullend verzekerd te zijn.
Sporters die onder de vlag van de KNZB uitkomen bij een internationale wedstrijd, dienen altijd een sportmedisch onderzoek te overleggen. Dit is minimaal basis plus sportmedisch onderzoek (ongeveer 200 euro), op indicatie/aanvraag van de begeleidende medische staf van het programma wordt deze eventueel uitgebreid met een fietstest met of zonder ademgasanalyse (ongeveer 375 euro).
Huisarts
Het TeamNL centrum heeft goede contacten met een huisarts in de regio. Om goede en snelle zorg te kunnen garanderen is het van groot belang dat je daar ingeschreven staat.
Mogelijkheden voor talenten en topsporters
NOC*NSF en Zilveren Kruis zetten vanuit een jarenlange samenwerking in op talenten en topsporters zo goed mogelijk verzekert hun sport te laten beoefenen. Er is daarbij onderscheid tussen twee verschillende polissen: de Nationale Sportpolis en de Topsportpolis. De Nationale Sportpolis is een collectiviteitsverzekering waarbij je korting kunt krijgen op vergoedingen. De Nationale Sportpolis is een collectiviteitsverzekering voor sporters die (nog) geen A, HP of Selectiestatus van NOC*NSF hebben. NOC*NSF heeft daar met Zilveren Kruis goede afspraken over gemaakt. Als sporter kan je gebruik maken van deze afspraken. De polis is een goede aanloop naar de Topsportpolis. Naast een aantrekkelijke korting op jouw premie, krijg je bij het afsluiten van een aanvullende verzekering ook gratis het pakket Extra Aanvullend Sport. Dit is een pakket met extra vergoedingen op het gebied van sportzorg en vitaliteit. Deze voordelen gelden ook voor de gezinsleden. Hieronder vind je direct jouw korting terug
De Topsportpolis is een polis die alleen beschikbaar is voor A, HP en Selectiestatus houders van NOC*NSF.
Advies ten aanzien van de zorgverzekering
Mogelijkheden
Topsportpolis Zilveren Kruis
minimale prijs (€ 140,45) voor een maximaal pakket
Vanuit de samenwerking tussen NOC*NSF en Zilveren Kruis is een zorgverzekering op maat beschikbaar, de Topsportpolis. De Topsportpolis kan worden afgesloten door sporters met een A-, HP- of Selectiestatus. De topsporter betaalt alleen voor de basisverzekering (de Basis Zeker) en krijgt de meest uitgebreide 4 sterren Aanvullende Verzekering gratis ( met oa. 36 behandelingen fysiotherapie en sportmedisch onderzoek) met een Extra aanvullend Topsport pakket ( met vergoedingen voor bijv prestatief bloedonderzoek, inspanningsonderzoek met ademgasanalyse en ECG, griepvaccinatie enz.).
Het TeamNL Centrum en de bonden gaan er van uit dat (vrijwel) al deze sporters op dit aantrekkelijke aanbod ingaan. Op de website www.zk.nl/topsport kun je meer informatie vinden over deze polis. Om je aan te melden voor de polis kun je contact opnemen met de klantenservice van Zilveren Kruis, telefoonnummer 071-7510062. Na beëindiging van de Topsportstatus hebben sporters nog 3 maanden recht op de Topsportpolis en wordt automatisch vanuit Zilveren Kruis contact opgenomen om te zorgen dat je ook daarna nog goed verzekerd bent.
Belangrijkste wijziging Topsportpolis vanaf 2023!
Voor de Topsportpolis is en blijft het groot aantal declaraties voor fysiotherapie een zorgpunt. Om deze kosten niet onnodig hoog te laten worden vragen we al vanaf 2021 ook van jou als topsporter een extra inzet. Je hebt je nog steeds bij blessure recht op maximaal 36 curatieve behandelingen. Vanaf de 12e behandeling voor een en dezelfde klacht bepaalt je topsportarts samen met je fysio wat de beste verdere behandeling is. Alleen als je deze procedure volgt kan je, indien medisch noodzakelijk, na je 36e behandeling nog aanvullend bij NOC*NSF een vergoeding voor meer fysiokosten vragen dan dat er in de Topsportpolis van Zilveren Kruis zit. Deze “extra” regels blijven ook in 2024 van kracht.
Nog geen A, HP of Selectiestatus?
Voor sporters die (nog) niet de juiste status voor de Topsportpolis hebben, hebben Zilveren Kruis en NOC*NSF de Nationale Sportpolis ontwikkeld. Als naast de basisverzekering ook een aanvullende verzekering wordt afgesloten krijgt de sporter gratis het ‘Aanvullend Sportpakket’ met daarin goede aanvullingen voor sporters. Vanaf 2023 mag er geen korting meer worden gegeven van overheidswege op de Basisverzekering. De korting op de aanvullende en tandartsverzekering blijft wel bestaan bedraagt 10%. Meer informatie over deze polis vind je op www.zk.nl/sport.
Het collectiviteitsnummer van de Nationale Sportpolis in het collectief van de NOC*NSF is: 207000836. Bij enkele sportbonden is het ook mogelijk dat er een eigen collectiviteit beschikbaar is, ook deze tref je aan op www.ZK.nl/sport of informeer hiernaar bij je eigen sportbond.
In het kader van de Nationale Sportpolis wordt door de medische staf NOC*NSF minimaal het volgende pakket geadviseerd:
• Basisverzekering Basis Zeker – maandpremie 2024: € 140,45
• Aanvullende Verzekering*** (drie sterren) - 10% korting
• Tand Basis - 10% korting (optioneel)
• Extra Aanvullend Sportpakket – Gratis in een sportcollectief.
Nieuwe status in de loop van het jaar
Bij het verkrijgen van een A, Selectie of HP-status is een upgrade naar de Topsportpolis per direct mogelijk indien de betreffende sporter al bij Achmea of een aanverwante verzekering is aangesloten (het volledige overzicht staat op www.achmea.nl). Als je verzekerd bent bij een andere verzekeraar is dit niet mogelijk en kan je pas weer aan het eind van het jaar overstappen. Kijk ook hier voor meer informatie.
Jonger dan 18 jaar?
Sporters onder de 18 jaar staan bijgeschreven op de polis van één van de ouders/ verzorgers. Bij aanvraag van de Nationale Sportpolis kunt u als ouders inloggen op www.zk.nl/sport en de desbetreffende sportbond selecteren. Indien de sportbond waar uw zoon of dochter bij sport niet bij de selectie staat is het ook mogelijk het collectiviteitsnummer 207000836 te gebruiken. Het hele gezin kan gebruik maken van de collectiviteit van de sportbond.
Of kijk hiervoor meer informatie.
Samenvattend
Zorg dat je goed verzekerd bent voor sportmedische begeleiding door bij voorkeur de Nationale Sportpolis of Topsportpolis af te sluiten bij Zilveren Kruis.
Zorg dat je goed verzekerd bent voor fysiotherapeutische begeleiding, indien je de Nationale Sportpolis afsluit is dit gewaarborgd met aanvullend pakket 3 sterren. Bij de Topsportpolis heb je met de gratis Aanvullende Verzekering 4 sterren recht op 36 fysiotherapie behandelingen. Maar houd daarbij rekening met de hierboven beschreven wijziging vanaf 2021 (bespreken behandelplan door fysio en topsportarts vanaf 12 behandelingen voor een en dezelfde).
Houd je vrijwillig eigen risico laag!
Dopingreglement en controles
Doping hoort niet thuis in de sport. Daarom werken we als KNZB hard aan een eerlijke, integere, schone en gezonde manier van sporten.
In de wedstrijdsport is het ongeoorloofd doping te gebruiken. In Nederland wordt dit gecontroleerd door de Nationale Dopingautoriteit. De Dopingautoriteit is de Nederlandse autoriteit op het gebied van dopingcontroles en dopingvoorlichting. Op de website van de Dopingautoriteit is veel informatie te vinden over de risico's, rechten en plichten van sporters en begeleiders van doping tot dopingcontroles. De meest essentiële informatie en downloads hebben wij hieronder vermeld.
Doping
Wie kan er gecontroleerd worden?
In principe kan iedere wedstrijdsporter die deelneemt aan een onder verantwoordelijkheid van de KNZB en/ of één of meer van haar leden georganiseerde wedstrijd en/of lid zijn van de KNZB, dan wel van een bij de KNZB aangesloten organisatie gecontroleerd worden op doping. Het dopingreglement is tevens van toepassing op trainers, coaches, begeleiders, artsen, teamleiders en club- en bondsbestuurders die bij de KNZB en/ of één van haar leden zijn aangesloten.
Bij de dopingcontroles is het niet van belang of een deelnemer de bedoeling had zijn of haar prestaties te verbeteren. Het is al voldoende als een verboden stof wordt aangetroffen in de urine of het bloed. Deze overtreding zal bestraft worden.
De dopinglijst
Een sporter is altijd zelf verantwoordelijk voor wat er in zijn of haar lichaam bevindt. Het is daarom van belang om altijd goed te controleren of middelen, die gebruikt worden, op de dopinglijst voorkomen. Dit geldt zowel voor medicatie welke door een arts worden voorgeschreven of om een middel dat je bij de drogist hebt gekocht: in beide kunnen dopinggeduide stoffen voorkomen!
Doping wordt dus niet altijd bewust gebruikt maar je bent wel zelf verantwoordelijk. Om uit te sluiten of je een middel wel of niet veilig kunt gebruiken kun je deze checken in de dopingwaaier app of op website van de dopingwaaier.
Medicijngebruik en dispensaties
Komt het toch voor dat je als sporter, vanwege een ziekte of aandoening, medicatie moet gebruiken welke op de dopinglijst staat, dan moet je hiervoor dispensatie aanvragen. Het is afhankelijk wat voor 'soort' sporter je bent bij wie de dispensatie moet aanvragen. Er zijn 3 groepen:
1. Sporters die in de Internationale Testing Pool zitten:
2. Sporters die in de Nationale Testing Pool zitten; en
3. De overige sporters.
Ad1.
Dit betreft sporters die door de FINA en/ of LEN tot de absolute top worden gerekend. Zij worden door de FINA en/ of LEN op de hoogte gesteld dat zij whereabouts moeten aanleveren.
Ad 2.
Dit betreft sporters die niet tot de eerste categorie behoren, maar wel in Nederland in de Nationale Testing Pool zitten. Ook zij zijn hiervan op de hoogte, je hebt een brief ontvangen van de Dopingautoriteit.
Ad 3.
Voor de derde groep is de aanvraag van dispensatie afhankelijk aan het soort wedstrijd waaraan je deelneemt (internationaal of nationaal) en of de wedstrijd eventueel erkend is door de FINA / LEN.
Voor meer informatie of het aanvragen van een dispensatie kijk op de pagina van de dopingautoriteit.
Dopingcontroles
- Zoals gezegd kan iedereen gecontroleerd worden op het gebruik van dopinggeduide middelen. In Nederland wordt het merendeel van de dopingcontroles afgenomen door de Dopingautoriteit. Bij dopingcontroles worden urinemonsters en in sommige gevallen bloedmonsters afgenomen. Voor beide controles heeft de dopingautoriteit informatieve filmpjes gemaakt. Klik op dopingcontrole urine of bloed voor de filmpjes.
Het is van belang dat je als sporter goed op de hoogte bent van je rechten en plichten. Op die manier ben je goed voorbereid op een eventuele controle.
Voorlichting
De KNZB vindt het belangrijk dat we proberen een schone zwemsport te houden. Daarom geven we de diverse Nationale selecties van de KNZB voorlichting over doping.
Maar ook sporters die niet in een Nationale KNZB selectie zitten kunnen gecontroleerd worden. Het is dan ook van belang dat je goed op de hoogte bent. De dopingautoriteit heeft een e-learningplatform. Via dit platform stoom je jezelf klaar voor het beoefenen van een schone sport. De KNZB adviseert alle sporters, trainers en ouders om de e-learning te doen. Meer informatie over diverse e-learnings klik hier.
BE PROUD
Be PROUD is een programma opgezet door de Dopingautoriteit, in samenwerking met NOC*NSF, (ex-)topsporters en trainers/ coaches. Be Proud staat voor het recht op een schone sport. Voor meer informatie over Be PROUD kijk hier.
Ook de KNZB is partner van het Be Proud programma.
Tips voor een schone sport
Meld overtredingen bij het Meldpunt DopingSport is veel te mooi voor doping. Iedereen kan bijdrage aan een schone sport met behulp van de volgende tips:
Tip 1. Download de Dopingwaaier App
De dopingwaaier App is de belangrijkste app voor een dopingvrije sport. Je kunt hiermee je geneesmiddelen en voedingssupplementen controleren, de dopingregels nalezen, de dopingcontrolevideo bekijken en nog veel meer! de ap is ook te gebruiken via www.dopingwaaier.nl
Tip 2. Controleer al je geneesmiddelen
Geneesmiddelen kunnen dopingstoffen bevatten. Ook als ze zijn voorgeschreven door een arts! Zorg dus altijd dat je weet welke geneesmiddelen je gebruikt, wat erin zit en of ze zijn toegestaan.
Tip 3. Vraag zo nodig een dispensatie aan
Heb je volgens je arts een geneesmiddel nodig dat dopingstoffen bevat? Dan kun je daar een medische dispensatie voor aanvragen. Meestal wordt dat goedgekeurd. Dan heb je officieel toestemming om het geneesmiddel te gebruiken. Hier kun je een aanvraag indienen.
Tip 4. Gebruik alleen NZVT-goedgekeurde voedingssupplementen
Voedingssupplementen kunnen vervuild zijn met dopingstoffen. Dit geldt dus ook voor vitaminepillen en eiwitshakes! Daarom bestaat het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT). Dit systeem controleert voedingssupplementen op de aanwezigheid van dopingstoffen. Komt een voedingssupplement schoon uit de test? Dan mag het op de NZVT-lijst.
Tip 5. Weiger nooit een dopingcontrole
Wordt je aangewezen voor een dopingcontrole? Dan ben je altijd verplicht om deze te ondergaan. Ook als het moment niet goed uitkomt. Heb je commentaar op de controle? Schrijf dit dan direct op het dopingcontroleformulier.
Tip 6. Gebruik geen drugs
Drugs zoals cannabis, XTC en cocaïne staan op de dopinglijst. Deze drugs zijn vaak nog lange tijd in je lichaam te vinden. Dat geldt zeker voor cannabis. Het laboratorium kan dat soms een maand na gebruik nog opsporen in je urine. En test je bij een dopingcontrole binnen wedstrijdverband op drugs? Dan maak je een dopingovertreding.
Tips 7. Wordt supporter van schone sport
Jij hebt het recht op schone sport. Zodat jouw moment echt iets betekent. En daar moeten we samen voor zorgen. Sluit je daarom aan bij Be PROUD en wordt onderdeel van een groot en krachtig team. Trotse supporters van schone sport!
Tip 8. Meld overtredingen bij het Meldpunt Doping
De opsporing van dopingovertredingen is erg belangrijk voor een schone sport. jouw informatie kan hierbij helpen! Bij het Meldpunt Doping van de Dopingautoriteit kun je vertrouwelijk informatie geven over (mogelijke) dopingovertredingen. Dit kan op naam, maar ook anoniem.
Tip 9. Vul je whereabouts goed in
Heb je een whereaboutsverplichting? Lever dan tijdig en correct je whereabouts aan. Zorg dat je gegevens altijd up-to-date zijn en voorkom 3 whereaboutsfouten binnen 12 maanden.