KNZB werkt met verenigingen aan meer bewustwording grensoverschrijdend gedrag

De Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB) gaat aan de slag met een actieplan om verenigingen en hun leden proactief te helpen met het thema grensoverschrijdend gedrag (GOG) in de zwemsport. De bond gaat onder meer workshops en trainingen geven voor trainers, bestuurders en andere vrijwilligers. Ook komt er een toolkit die verenigingen kunnen gebruiken om GOG bespreekbaar te maken en om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.

“Ons doel is dat mensen een leven lang met plezier en zorgeloos kunnen zwemmen. Helaas zien we in onze gehele samenleving – en dus ook in de sport - met enige regelmaat vervelende ervaringen met grensoverschrijdend gedrag in het nieuws. Daarom moeten we met elkaar het gesprek blijven aangaan om een zo veilig mogelijk sportklimaat te realiseren”, zegt KNZB-bestuurslid Joëlle Staps.

De KNZB heeft samen met NOC*NSF door I&O Research vervolgonderzoek laten uitvoeren rondom het thema grensoverschrijdend gedrag. De uitkomsten van dat vervolgonderzoek laten zien dat de mate van grensoverschrijdend gedrag in de zwemsport overeenkomt met het beeld dat naar voren kwam in het landelijk onderzoek naar GOG binnen de algehele Nederlandse sport uit 2019.

Kwetsbare sport
Joëlle Staps: “Ondanks dat de cijfers met betrekking tot GOG in de zwemsport niet afwijken van het landelijke beeld, realiseren we ons dat in de zwemsport iedereen in een zwembroek of badpak rondloopt. Dit maakt zwemmers mogelijk kwetsbaarder voor GOG. We zijn als KNZB dan ook heel blij met de aanbevelingen uit het onderzoek die ons handvatten geven om GOG binnen de zwemsport zoveel mogelijk te voorkomen. Uit het onderzoek komt bijvoorbeeld naar voren dat mensen zich niet altijd bewust zijn dat hun gedrag als grensoverschrijdend wordt gezien. Zo kan ‘te dicht bij iemand staan’ al als vervelend ervaren worden. Vaak is in gesprek gaan dan al voldoende om ervoor te zorgen dat deze persoon zijn gedrag aanpast. Dat vraagt zowel iets van de persoon die grensoverschrijdend gedrag ervaart als degene die het gedrag vertoont. Met ons actieplan en de toolkit zetten we op beide kanten in”, aldus Joëlle Staps.

Code Blauw
De KNZB hanteert al enkele jaren ‘Code Blauw’ waarmee men zich met de samenwerkende partijen in de zwembranche sterk maakt voor een sportief en veilig zwemklimaat. Code Blauw is opgezet om gewenst gedrag te stimuleren en ongewenst gedrag in en rondom de zwemsport aan te pakken. “We gaan Code Blauw verder aanscherpen op basis van de nieuwe inzichten van dit onderzoek”, vervolgt Staps.

Uit het onderzoek komt onder andere naar voren dat verenigingen hun vertrouwenscontactpersonen (VCP’s) beter kunnen positioneren. Slechts 6% van de slachtoffers van GOG heeft zich gewend tot een VCP van de vereniging, terwijl uit het onderzoek blijkt dat ‘melding doen’ of ‘erover praten’ met familie, vrienden of medesporters voor het merendeel een opluchting betekende of er in ieder geval voor zorgde dat men zich gehoord voelde.

Staps: “Het is goed als er in het algemeen meer bewustwording komt over GOG binnen de zwemsport. We snappen dat regelgeving en voorlichting hierover niet voldoende gaat zijn en dat er ook meer nodig is dan het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor trainers, coaches en andere begeleiders. Het is en blijft een gevoelig en lastig onderwerp, dat tijd en continue aandacht vraagt van iedereen die in de zwemsport actief is.”

Zelf iets meegemaakt of gezien?
Praat hierover met elkaar of neem contact op met de VCP’ers of Centrum Veilige Sport Nederland.

In deze factsheet staan de resultaten van het onderzoek overzichtelijk onder elkaar:
Factsheet CVSN-KNZB

Voor het complete onderzoeksrapport van I&O Research:
Rapport - Grensoverschrijdend gedrag in de zwemsport